| مقاله ۱، دوره ۸۲، شماره ۱۰۱، بهار ۱۳۹۷، صفحه ۱۱-۳۵ اصل مقاله (۴۳۱٫۹۲ K) |
| نوع مقاله: علمی پژوهشی |
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22106 |
| نویسندگان |
| محمود اشرافی ۱؛ عباس زراعت۲ |
| ۱گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران |
| عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان |
| چکیده |
| تناظر یکی از اصول بنیادین در هر گونه رسیدگی است. اما مفهوم این اصل در فرایند کیفری ـ که تفاوت اساسی با دادرسی حقوقی خصوصاً به دلیل وجود تحقیقات مقدماتی و احتمال اتخاذ تصمیماتی در این مرحله بدون استماع اظهارات و بررسی دلایل طرفین امر کیفری دارد ـ و همچنین حدود و ثغور اجرای این اصل چندان مشخص نیست. از همین رو بررسی چگونگی اعمال این اصل بهویژه در رابطه با قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، که در صدد هر چه بیشتر ترافعی نمودن فرایند کیفری به مانند دادرسی حقوقی است، لازم میباشد. تناظر در دادرسی کیفری یعنی هیچ تصمیمی در دادرسی مگر بعد از استماع اظهارات و بررسی ادله طرفین دعوی (متهم و دادستان) له و علیه یکی از اطراف دعوی عمومی در هیچ کدام از مراحل دادرسی (تعقیب، تحقیق و محاکمه) نباید اخذ گردد. قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ صراحتاً متذکر این اصل نشده، اما تناظر به صورت تلویحی مورد پذیرش قرار گرفته و مهمترین مصادیق رعایت این اصل در قانون مذکور مورد اشاره قرار گرفته است. اما با توجه به وضعیت نابرابر اطراف دعوای عمومی و تأکید اسناد بینالمللی بر ارتقای وضعیت متهم از طریق اعمال هر چه بیشتر آموزههای حقوق بشری از جمله رعایت اصل تناظر در فرایند کیفری در اینجا به مصادیقی مانند صدور قرار عدم دسترسی به پرونده، اختیار حضور دادستان در جریان تحقیقات مقدماتی و نظارت بر آن، انجام تحقیقات غیرعلنی از شهود و عدم حضور طفل متهم در دادگاه اشاره خواهد شد که ناقض تناظر علیه متهم است. |
| کلیدواژهها |
| تساوی سلاحها؛ دادرسی عادلانه؛ رسیدگی ترافعی؛ دادرسی کیفری |
| مراجع |
| – آخوندی، محمد، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۵٫ – آخوندی، محمود، داستان یک زندگی: نیم قرن در دادگستری، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۸۹٫ – آشوری، محمد، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، چاپ یازدهم، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۸۵٫ – الیوت، کاترین؛ ورنون، کاترین، نظام حقوقی فرانسه، ترجمه صفر بیگزاده، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۸۷٫ – بیگزاده، ابراهیم، «سازمان ملل متحد و محاکم کیفری بینالمللی: تئوری و عمل»، تحقیقات حقوقی، شماره ۱۸، ۱۳۷۴٫ – تدین، عباس (مترجم)، قانون آیین دادرسی کیفری فرانسه، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۱٫ – حیدری، سیروس، «اصل تناظر در حقوق فرانسه و کامنلا»، مطالعات حقوقی، دوره دوم، شماره اول، بهار و تابستان ۱۳۸۹٫ – دلماس ـ مارتی، میری، نظامهای بزرگ سیاست جنایی، ترجمه علیحسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، تهران، بنیاد حقوقی میزان، ۱۳۹۳٫ – دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، جلد چهارم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۲٫ – ریاضی، علیاکبر، «سئوال از شاهد طرف مقابل»، مجله کانون وکلا، شمارههای ۱۵۰ و ۱۵۱، بهار و تابستان ۱۳۶۹٫ – زراعت، عباس، آیین دادرسی کیفری، جلد اول، تهران، بنیاد حقوقی میزان، ۱۳۹۳٫ – ـــــــــــــ ، بطلان در آیین دادرسی کیفری، تهران، بنیاد حقوقی میزان، ۱۳۹۰٫ – شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد دوم، تهران، انتشارات میزان، ۱۳۸۱٫ – ـــــــــــــ ، «اصل تناظر»، مجله تحقیقات حقوقی، شمارههای ۳۵ و ۳۶، بهار تا زمستان ۱۳۸۱٫ – شهزادی، رستم (مترجم و گردآورنده)، قانون مدنی زرتشتیان در زمان ساسانیان: گفتاری درباره کتاب ماتیکان هزار داتستان، تهران، انتشارات فروهر، ۱۳۸۶٫ – صانعی، پرویز، «ترجمه مقدمه ماتیکان هزار دادستان»، مجله حقوق مردم، شماره ۲۶، ۱۳۵۰٫ – طوسی، ابی جعفر محمد بن الحسن، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، جلد ششم، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵٫ – عمید، حسن، فرهنگ عمید، جلد اول، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۵۷٫ – غمامی، مجید؛ محسنی، حسن، آیین دادرسی مدنی فراملی، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۹۰٫ – قلیپور، حسن؛ احمدی، سیدمهدی؛ جعفری متهکلائی، محمدحسن، «بررسی اصل تعادل ترافعی (تناظر) در دادرسی قضایی و داوری تجاری بینالمللی»، مجله پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، شماره ۳۷، پاییز ۱۳۹۳٫ – کریمی، عباس؛ رحیمیپور، ایمان، «قواعد حاکم بر استجواب کیفری»، مجله حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره ۳۹، شماره ۲، تابستان ۱۳۸۸٫ – گلدوزیان، ایرج، «حق دفاع در مراجع قضایی»، مجله دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری، شماره ۳، ۱۳۷۱٫ – متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد اول، تهران، انتشارات مجد، ۱۳۸۸٫ – محسنی، حسن، اصول حاکم بر دادرسی عادلانه در دعاوی مدنی، پایاننامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ۱۳۸۴٫ – ــــــــــــــ ، «نظامهای دادرسی مدنی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره ۳۷، شماره ۱، بهار ۱۳۸۶٫ – محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه (۳) بخش قضایی، تهران، انتشارات علوم اسلامی، ۱۳۷۷٫ – محمود، سیداحمد، اصول التقاضی وفقاً لقانون المرافعات، قاهره، دار ابوالمجد للطباعه بالهرم، ۲۰۰۵٫ – Ambos, Kai, “International Criminal Procedure: Adversarial, Inquisitorial or Mixed?”, International Criminal Law Review, vol. 3, 2003. – Bacigal, Ronald J., Criminal Law and Procedure: an Overview, 3rd Edition, Delmar Cengage Learning, 2009. – Cryer, Robert; Friman, Hakan; Robinson, Darry; Wilmshurst, Elizabeth, An Introduction to International Criminal Law and Procedure, Cambridge University Press, 2007. – Ellis Wild, Dudan, Webster’s new World Law Dictionary, Wily Publishing Inc, 2008. – Frase, Richars, “Sentencing and Comparative Law Theory”, in: Crime, Procedure and Evidence in a Comparative and International Context, Essays in Honor of Professor Mirjan Damaška, edited by John Jackson, Máximo Langer and Peter Tillers, Oregon, Hart Publishing, 2008. – Hungerford-Welch, Peter, Criminal Litigation and Sentencing, Sixth Edition, Cavendish Publishing Limited, London, 2004. – Jackson, John, “Transnational Faces of Justice: Two Attempts to Build Common Standards Beyond National Boundaries”, in: Crime, Procedure and Evidence in a Comparative and International Context, Essays in Honor of Professor Mirjan Damaška, edited by John Jackson, Máximo Langer and Peter Tillers, Oregon, Hart Publishing, 2008. – Krapac, Davor, “Some Trends in Continental Criminal Procedure in Transition Countries of South-Eastern Europe”, in: Crime, Procedure and Evidence in a Comparative and International Context, Essays in Honor of Professor Mirjan Damaška, edited by John Jackson, Máximo Langer and Peter Tillers, Oregon, Hart Publishing, 2008. – Kubicek, Theodore, Adversarial Justice: Americas Courts System on Trial, Alogora Publishing, New York, 2006. – Landsman, Stephan, Reading on Adversarial Justice: the American Approach to Adjudication, West Publishing Company, 1988. – Nowak, Manfred, UN Covenant on Civil and Political Rights CCPR Commentary, Second Revised, N.P. Engel Publisher, 2005. – Safferling, Christophe, Towards an International Criminal Procedure, Oxford University Press, 2001. – Samaha, Joel, Criminal Procedure, 8th Edition, Belmont, Wadsworth, Cengage Learning, 2012. – Zander, Michael, Cases and Material on English Legal System, 10th Edition, Cambridge University Press, 2007. |
| اصل مقاله (۴۳۱٫۹۲ K) آمارتعداد مشاهده مقاله: ۳,۰۶۰تعداد دریافت فایل اصل مقاله: ۵۷۹ |
021-88931338